Nieuwsbrief december 2022

rkj logo no text

Regionale
Kenniswerkplaats
Jeugd
IJsselland

Nieuwsbrief december 2022

Nieuwe coördinator: Els Evenboer

Sinds 1 september is Els Evenboer de nieuwe coördinator van de Regionale Kenniswerkplaats Jeugd IJsselland, ’Samen Normaliseren’. Naast haar taken voor de RKJ werkt Els als senior onderzoeker binnen het lectoraat Jeugd van Hogeschool Windesheim in Zwolle.
 
“De RKJ’s zijn voor mij geen onbekend terrein”, zo vertelt Els. “In 2010 ben ik in Groningen begonnen met mijn promotieonderzoek binnen één van de voorlopers van de RKJ, de Academische Werkplaats C4Youth. Na afronding van mijn promotieonderzoek ben ik nog even blijven hangen en heb ik ook binnen C4Youth 2.0 een project uitgevoerd over de basisondersteuning in de gemeente Groningen. Toen ben ik gaan gluren bij de buren in Friesland en heb ik bij de AWTJF twee jaar een project uitgevoerd over School Als Werkplaats”.
 
Inmiddels werkt Els sinds november 2021 bij het lectoraat Jeugd en is zij sinds die tijd ook betrokken geweest bij de uitvoering van diverse RKJ projecten. “Mocht je meer willen weten over wat we binnen onze RKJ doen? Of wil je gewoon eens kennismaken, laat het me gerust weten!”, aldus Els.

Krachtdag Haarlemmermeer 'Doe zelf ff normaal!'

Op 13 oktober organiseerde RKJ IJsselland de krachtdag ‘Doe zelf ff normaal! Normaliseren in de (professionele) praktijk’ voor gemandateerde professionals vanuit de gemeente Haarlemmermeer. Het was een dag vol inspirerende lezingen en interactieve workshops.

Normaliseren, ontzorgen en de-medicaliseren zijn doelstellingen in de jeugdhulp, jeugdgezondheidszorg en het onderwijs. Maar wat betekenen ze nu voor de professionele praktijk en in het dagelijks leven van jongeren en ouders? Hoe kijken jongeren, ouders en hulpverleners aan tegen de oproep om te normaliseren en te de-medicaliseren? Wat kunnen we op dit gebied van jongeren zelf leren? En, wat betekent normaliseren voor het vakmanschap en de beroepsidentiteit van professionals? Deze vragen stonden centraal tijdens de Krachtdag voor professionals in de wijkteams, jeugdhulp en jeugdgezondheidszorg in de gemeente Haarlemmermeer.
 
Lezingen
De dag werd geopend door coördinator van de RKJ, Els Evenboer. Daarna waren er plenaire lezingen van Dorien Graas (Lectoraat Jeugd, Windesheim), Bert Wienen (Lectoraat Jeugd, Windesheim), Sanne de Kreij (GGD IJsselland) en Loraine Visscher (Expertisecentrum Gezinnen met Meervoudige en Complexe Problemen – GMCP).
 
Actief aan de slag
Vervolgens gingen de professionals in verschillende workshoprondes actief aan de slag met het thema, en werden er workshops verzorgd door Rosa Meijer (Film de Fantast), Eva van Dijk (Lectoraat Jeugd, Windesheim) en de sprekers vanuit de plenaire lezingen.
 
Al met al was het een inspirerende dag! Wil je meer weten over deze krachtdag? Neem dan gerust contact op met k.e.evenboer@windesheim.nl

Stand van zaken Projecten RKJ IJsselland

Hieronder vanuit elk project de stand van zaken.
Meer lezen over de inhoud van de verschillende projecten?

Kijk op rkj-ijsselland.nl/projecten.

Project 1: Doen we nog wel normaal? 
In dit project wordt onderzocht hoe jongeren, ouders en hulpverleners aankijken tegen de oproep om te normaliseren en te de-medicaliseren. Nadat in september de door de deelnemers zelf ontworpen truien zijn uitgereikt aan de deelnemers, zijn zij tijdens bijeenkomst 7 gestart met het ontwikkelen van drie concrete producten/interventies. De drie te ontwikkelen producten: een podcastserie, een korte documentaire en een workshop/lesprogramma, zijn ook door de deelnemers zelf gekozen. Tijdens bijeenkomst 7 zijn alle deelnemers in drie groepen aan de slag gegaan met het opzetten van een concept idee. Er werden vragen beantwoord zoals: Wat is jullie hoofddoel van dit product? Welke doelgroep willen jullie bereiken? En: welke kennis uit het onderzoek gaan jullie gebruiken? Tijdens bijeenkomst 8 gaan we samen met een aantal experts de ontwikkeling van de producten verder fine tunen. We verwachten de producten medio 2023 op te leveren.


Kenniskaart
Naast de drie tastbare producten heeft project 1 zijn eerste kenniskaart klaar. Tevens bevat de eerste kenniskaart een bladzijde met daarin aanbevelingen hoe jongeren, ouders, jeugdhulpverleners, beleidsmakers en onderwijsmedewerkers kunnen normaliseren.

Presentatie

Projectleider Bas Rodijk heeft tijdens VER_ANDER (Een event georganiseerd door het Nederlands Jeugdinstituut & Nationale Jeugdraad) een presentatie mogen houden over de werkzame elementen van participatief actieonderzoek in zijn onderzoek. Velen zijn onder de indruk dat we binnen de RKJ in project 1 al 2,5 jaar lang ruim 30 dezelfde deelnemers betrokken houden. Vanuit het gehele land trokken deelnemers naar Den Bosch om naar deze en vele andere inspirerende presentaties te luisteren

Lijkt het jou leuk om zelf ook mee te helpen bij de ontwikkeling van de 3 producten? Dat kan! Nieuwe deelnemers zijn altijd welkom, ook in deze fase van het project. We praten je graag bij en geven je alle informatie die jij nodig hebt om te kunnen participeren. Wil je meer informatie over het project of de producten? Neem dan contact op met Bas Rodijk (s.n.h.rodijk@windesheim.nl) of Annelot van Rooij.(a.van.rooij@ggdijsselland.nl).

Project 2: Professionals en normaliseren
Dit project is gericht op normaliseren door GGD-professionals, toegangsmedewerkers en onderwijsmedewerkers. Wat betekent normaliseren voor hun vakmanschap en de beroepsidentiteit? De afgelopen tijd zijn de onderzoekers van project 2 verder bezig geweest met het uitwerken van de resultaten van de 33 interviews en 4 focusgroepen die zijn gehouden met de professionals van GGD IJsselland en met de gemeentelijke toegang van de regio IJsselland. Voor beide groepen professionals zijn kenniskaarten gemaakt met de belangrijkste resultaten. Op die manier wordt er nu vanuit de talrijke kennis die is opgehaald weer een vertaalslag terug gemaakt naar de praktijk, zodat de professionals hier mee verder kunnen. Komende weken gaan de onderzoekers in gesprek met de onderwijsmedewerkers om ook aan hen de vraag voor te leggen wat normaliseren voor het vakmanschap en de beroepsidentiteit betekent.

Project 3: Angst en depressie onder VO leerlingen
Dit project speelt zich af in Hardenberg waar een school voor voortgezet onderwijs en de GGD samenwerken om de toenemende klachten rond angst en depressie bij jongeren terug te dringen. Van de jongeren is 1 op de 12 bovenmatig gestrest, neerslachtig en/of ongelukkig. En dat aantal groeit. Leren omgaan met tegenslagen, je talenten en leerpunten leren kennen en anderen te hulp schieten of om hulp vragen als je er niet uitkomt. Het past bij de normale ontwikkeling van jongeren om dat te leren. Toch zien we dat steeds meer scholieren doorverwezen worden naar jeugdhulp. Dat hoeft niet nodig te zijn. Het onderwijs is dé plek om te oefenen hoe een leerling om kan gaan met zijn of haar uitdagingen in het leven. Die gedachte vormt het uitgangspunt voor de pilot ‘’Angst en Depressie’’ die plaatsvond op het Greijdanus en het Vechtdal College in de gemeente Hardenberg. De pilot is inmiddels afgerond en de eindevaluatie is binnenkort beschikbaar. Het rapport zal dan ook op de website van de RKJ IJsselland geplaatst worden.

Project 4: Evaluatie THINK op school
In project 4 komen de werkzame elementen van de methode ‘Think op school’ boven tafel. Dit is een sociaal-emotionele leerlijn die erop is gericht om problemen van jongeren te normaliseren en leerlingen weerbaar te maken. Vanuit dit project zijn we de afgelopen periode druk geweest met de het afnemen, uitwerken en analyseren van interviews bij leerlingen en mentoren over de werkzame factoren van THINK. Om meer grip en duiding te krijgen op de uitkomsten hebben we de resultaten besproken met de projectgroep. Wat betekenen deze uitkomsten voor THINK? En waar liggen kansen en mogelijkheden voor verbetering en doorontwikkeling? Op dit moment zijn we bezig om alle uitkomsten te verwerken in een eindrapportage van het project, dat naar verwachting einde van het jaar klaar zal zijn. Daarin besteden we aandacht aan de leerlijn THINK op school, de theoretische achtergrond van het onderzoek, de onderzoeksmethoden die we ingezet hebben gedurende het project en bespreken en bediscussiëren we de uitkomsten.
 
Daarnaast hebben we vanuit project 4 op het congres “Jeugd in Onderzoek’’ een workshop gegeven over het onderzoek naar THINK, in een gezamenlijke workshop met de Regionale Kenniswerkplaats SAMEN uit de regio Haaglanden (Haagse Hogeschool, Rob Gilsing en Tamara Bos), waarin het thema ‘’Normaliseren’’ centraal stond.

Klein en Fijn projecten
Op dit moment worden er twee ‘Klein en fijn’ projecten uitgevoerd.
 
Methodiekbeschrijving van jongerenwerk in het basisonderwijs
Het eerste ‘Klein en fijn’ project is een vervolgonderzoek in Dalfsen. Met jongerenwerkers van twee andere scholen in Dalfsen wordt een actiegericht onderzoek uitgevoerd waarbij we gaan werken aan een methodiekbeschrijving van jongerenwerk in het basisonderwijs, onderzoek doen naar de werkzame bestanddelen en een kennis- en leercyclus opgang brengen met de jongerenwerkers onderling.
 
Inzet pedagogisch medewerker in speciaal onderwijs

Het tweede ‘Klein en fijn’ project vindt plaats in Kampen. Op de Prisma school voor gespecialiseerd primair onderwijs wordt een extra pedagogisch medewerker ingezet. Met collectieve begeleiding kunnen de individuele hulpvragen van de leerlingen mogelijk worden geclusterd, wat zou kunnen leiden tot kleinere hulpvragen die gemakkelijker kunnen worden bediend en minder hulpverleners die rondlopen in de school. Wij gaan in gesprek met betrokkenen (pedagogisch medewerker, leraren, onderwijsassistenten, en mensen van de commissie van begeleiding) over hun ervaringen met deze vorm van ondersteuning.

Minder schoolverzuim dankzij Qura

In 2019 is de Pieter Zandt Scholengemeenschap in Kampen gestart met een Qura-klas, een groep van ongeveer tien jongeren die in hetzelfde klaslokaal onderwijs volgen. Dit vanwege een gesignaleerde toename van dreigende thuiszitters. En met succes, want Qura draagt eraan bij dat jongeren die dreigend schoolverzuim hebben weer terugkeren naar school. Zo blijkt uit de resultaten van het ‘Klein en fijn’ onderzoek van Leida Janssen, onderzoekster van het Centrum voor Samenlevingsvraagstukken Viaa.
De scholengemeenschap Pieter Zandt in Kampen signaleerde een toename van (dreigende) thuiszitters. Veelal betrof dit jongeren die niet in het reguliere onderwijsprogramma mee konden doen vanwege internaliserende problematiek, zoals angstklachten, depressie en autismespectrumstoornissen. Samen met Jeugdhulpaanbieder Eleos en de gemeenten Kampen, Zwartewaterland en Staphorst is de pilot ‘Combivoorziening Qura-Jeugdhulp’ opgezet om jongeren met internaliserende problematiek langer binnen de school te behouden.
 
Qura-klas
De Qura-klas is een groep van ongeveer tien jongeren die in hetzelfde klaslokaal onderwijs volgen. De jongeren komen van verschillende opleidingsniveaus en verschillende leerjaren. Het programma bestaat onder andere uit sociale vaardigheidstraining, creatieve therapie, bewegen en ontspannen en trainingen en wordt begeleid door jeugdhulpverleners.
 
Versterken van veerkracht
Uit de resultaten blijkt dat Qura bijdraagt aan het weer terugkeren naar school. De eerste deelnemende jongeren behaalden hun middelbare schooldiploma en zijn doorgestroomd naar het beroepsonderwijs. Uit de elf interviews met de jongeren, ouders, professionals en leerkrachten komt naar voren dat Qura bijdraagt aan versterken van veerkracht en het gevoel van gelijkwaardigheid. Ook ervaren de jongeren een gevoel van verbondenheid en voelen zich gezien door de professionals.
 
Waardevol concept
Het project Qura is een waardevol concept wat bijdraagt aan de terugkeer naar school van de jongeren die door internaliserende problematiek dreigend schoolverzuim hebben. Het onderzoek naar de pilot Qura-Onderwijs en Qura-Zorg is uitgevoerd in één van de vijf projecten van de RKJ IJsselland. Het onderzoek draagt bij aan project 5 ‘Klein en fijn-projecten’. Lees meer…

Samenwerking jongerenwerk en basisonderwijs pakt positief uit

De aanwezigheid van het jongerenwerk binnen het basisonderwijs lijkt van toegevoegde waarde voor het creëren van een veilig pedagogisch klimaat op de basisschool. Ook lijkt het bij te dragen aan de algemene sociale ontwikkeling van leerlingen. Dit blijkt uit de resultaten van een ‘Klein en fijn’ project in Dalfsen. Hiervoor is in het schooljaar van 2021-2022 de samenwerking tussen jongerenwerk en het basisonderwijs onderzocht.
Jongerenwerkers bouwen een vertrouwensband op met leerlingen door het doen van leuke en leerzame activiteiten. Zo leren leerlingen bijvoorbeeld respectvol omgaan met elkaar. De drempel voor leerlingen om jongerenwerkers om advies te vragen als ze ergens tegenaan lopen wordt zo lager.
 
Lessen op maat
Uit het onderzoek komen een aantal bevorderende en belemmerende factoren kijkend naar de samenwerking tussen jongerenwerk en het onderwijs. Het werkt bevorderend dat jongerenwerkers structureel aanwezig zijn, een goed netwerk hebben, lessen op maat kunnen aanbieden en zowel onder schooltijd als buiten schooltijd activiteiten organiseren. Anderzijds werkt de uitval en ziekte tijdens het onderzochte schooljaar vanwege corona belemmerend. Doordat de onderzochte school in een kleine kern staat is de schoolcultuur soms wat gesloten en is het soms lastig wat er wel of niet met elkaar gedeeld mocht worden vanwege de AVG.
 
Vervolgonderzoek
Het ‘Klein en fijn’ onderzoek heeft duidelijkheid gegeven, maar leverde ook nog veel vragen op. Daardoor is besloten om, nu de pilot ook op grotere schaal wordt uitgevoerd, een vervolgonderzoek te doen. Lees meer…
Facebook
Twitter
LinkedIn
WhatsApp
Print

Wij gebruiken cookies

De cookies worden gebruikt voor onderzoek naar webstatistieken. Dat helpt ons om de site te verbeteren.
Ga naar de inhoud